Tìm hiểu về hệ thống cấp nước sinh hoạt đúng tiêu chuẩn chi tiết qua bài viết dưới đây, để bạn có thể tối ưu hiệu quả sử dụng cho mọi công trình.
Hệ thống cấp nước sinh hoạt là hệ thống dùng để cung cấp nước sạch và an toàn, phục vụ cho đời sống hằng ngày của con người. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hệ thống cung cấp nước sinh hoạt, từ kết cấu, sơ đồ cấu tạo cho đến các vật tư và trang thiết bị cần thiết cho hệ thống.
- Hệ thống cấp nước sinh hoạt là gì?
Hệ thống cấp nước sinh hoạt là một mạng lưới hạ tầng được thiết kế để cung cấp nước sạch và an toàn cho các nhu cầu sinh hoạt hàng ngày như ăn, uống, tắm, giặt, nấu nướng,… Hệ thống bao gồm các đường ống, bể chứa, trạm bơm, thiết bị xử lý nước, giúp thu thập, xử lý và phân phối nước đến từng hộ gia đình hay khu vực dân cư. Mục tiêu chính của hệ thống là đảm bảo cung cấp nước đủ số lượng, chất lượng đạt tiêu chuẩn, an toàn cho sức khỏe, đồng thời hỗ trợ việc thu gom và xử lý nước thải, góp phần bảo vệ môi trường.
- Tầm quan trọng của hệ thống cung cấp nước sinh hoạt
Hệ thống cung cấp nước sinh hoạt đóng vai trò thiết yếu trong cuộc sống hàng ngày, bảo đảm nguồn nước sạch và liên tục cho mọi nhu cầu sử dụng của người dân. Việc có một hệ thống cấp nước được thiết kế và bảo trì đúng cách giúp giảm thiểu rủi ro từ sự cố bất ngờ, đảm bảo sinh hoạt không gián đoạn. Đồng thời, hệ thống bơm nước sinh hoạt đúng quy chuẩn cũng giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường.
- Kết cấu hệ thống cấp nước sinh hoạt
Để hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của hệ thống cấp nước sinh hoạt, bạn có thể xem xét các yếu tố cấu thành của hệ thống, bao gồm nguồn nước, công trình thu gom xử lý nước, mạng lưới đường ống, thiết bị cấp nước, và hệ thống thoát nước sinh hoạt.
3.1. Nguồn nước
Nguồn nước là các nguồn cung cấp chính cho hệ thống cung cấp nước sinh hoạt, bao gồm ba loại nguồn chính như:
- Nước mặt: Nước mặt được lấy từ các công trình như đập, cống, và kênh dẫn nước. Hoặc nước từ sông, hồ, suối, và biển được dẫn vào nhà máy xử lý nước để sử dụng.
- Nước ngầm: Nước ngầm bao gồm nước từ giếng khoan và giếng đào, hoặc nước được khai thác từ các tầng nước ngầm và bơm vào hệ thống xử lý nước.
- Nước mưa: Nước mưa được thu gom từ mái nhà, máng xối và bể chứa nước mưa. Nước mưa sau khi được thu gom sẽ được xử lý trước khi đưa vào sử dụng.
-
Nước mặt được lấy từ các công trình như đập, cống, và kênh dẫn nước cung cấp chính cho hệ thống cấp nước sinh hoạt 3.2. Công trình thu gom, xử lý nước
Công trình thu gom và xử lý nước đảm bảo nước sạch và an toàn cho sinh hoạt:
- Trạm bơm: Trạm bao gồm các máy bơm, động cơ, bể chứa nước và hệ thống van. Trạm bơm hút nước từ các nguồn cung cấp và bơm vào hệ thống đường ống cấp nước.
- Nhà máy xử lý nước sinh hoạt: Quá trình bao gồm các giai đoạn xử lý như lọc thô, lọc tinh và khử trùng. Nước được xử lý qua các bước này để loại bỏ tạp chất, vi sinh vật và chất gây hại, đảm bảo nước đạt tiêu chuẩn sinh hoạt.
3.3. Mạng lưới đường ống nước
Mạng lưới đường ống nước đóng vai trò quan trọng trong việc phân phối nước từ nguồn cung cấp đến các khu vực sử dụng. Sau đây là các loại đường ống chính trong hệ thống bơm nước sinh hoạt:
- Đường ống chính: Loại ống này được làm bằng thép hoặc gang, có đường kính lớn (từ 300mm trở lên). Đường ống này chôn ngầm dưới lòng đất và dẫn nước từ nhà máy xử lý đến các khu vực lớn hoặc các khu vực phân phối.
- Đường ống nhánh: Đường ống này thường được làm bằng nhựa PVC hoặc HDPE, có đường kính nhỏ hơn (từ 50mm đến 200mm). Đường ống nhánh kết nối với đường ống chính và phân phối nước đến các khu vực nhỏ hơn hoặc các nhóm hộ gia đình.
- Đường ống đến từng hộ sử dụng: Loại này được làm bằng nhựa PVC hoặc HDPE với đường kính nhỏ (từ 25mm đến 50mm), có tác dụng dẫn nước từ đường ống nhánh vào từng nhà, cung cấp nước cho các thiết bị sinh hoạt như vòi nước, bồn tắm và nhà vệ sinh. Ngoài các sản phẩm ống UPVC hay HDPE, một số khu dân cư cũng có thể sử dụng ống PPR để lắp đặt hệ thống cấp nước sinh hoạt.
3.4. Thiết bị cấp nước
Các thiết bị cấp nước có vai trò điều phối và quản lý nguồn nước sinh hoạt hiệu quả. Ba thiết bị chính trong hệ thống cấp nước sinh hoạt bao gồm:
- Van công nghiệp: Van công nghiệp kiểm soát và điều chỉnh lưu lượng nước hiệu quả.
- Đồng hồ nước: Đồng hồ nước đo lượng nước tiêu thụ của từng hộ gia đình. Các loại đồng hồ nước điện tử hiện nay cung cấp thông tin chính xác về lượng nước sử dụng, giúp quản lý và tính toán chi phí nước sinh hoạt.
- Bể nước: Bể nước dự trữ nước để sử dụng khi nguồn cấp chính bị gián đoạn hoặc trong những tình huống khẩn cấp. Bể nước có thể được đặt trên mái nhà hoặc dưới tầng hầm, giúp đảm bảo nguồn nước sẵn có khi cần thiết.
3.5. Hệ thống thoát nước sinh hoạt
Hệ thống thoát nước sinh hoạt là một phần trong kết cấu của hệ thống cấp nước, có nhiệm vụ xử lý và loại bỏ nước thải sinh hoạt hiệu quả, bao gồm những thành phần chính sau:
- Thu gom nước thải: Hệ thống thu gom nước thải từ các thiết bị sinh hoạt như bồn rửa mặt, bồn tắm, và nhà vệ sinh. Nước thải được dẫn vào các đường ống thoát nước để xử lý.
- Xử lý nước thải: Nước thải sinh hoạt được xử lý trước khi được thải ra môi trường. Quy trình xử lý có thể bao gồm các giai đoạn lọc, khử trùng và loại bỏ các chất gây ô nhiễm.
- Mạng lưới đường ống thoát nước: Đường ống thoát nước thu gom nước thải từ các hộ gia đình và dẫn chúng đến nhà máy xử lý nước thải. Mạng lưới này phải được thiết kế và bảo trì đúng cách để đảm bảo hoạt động hiệu quả và giảm nguy cơ tắc nghẽn.
- Phân loại hệ thống cấp nước sinh hoạt
Hệ thống bơm nước sinh hoạt có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí để phù hợp với các điều kiện và yêu cầu sử dụng khác nhau.
4.1. Theo nguồn nước
Dựa vào nguồn nước, có thể chia ra thành ba loại hệ thống sau:
- Hệ thống cấp nước sử dụng nước mặt: Nước được lấy từ sông, hồ, suối, biển và đưa vào hệ thống xử lý.
- Hệ thống cấp nước sử dụng nước ngầm: Nước được khai thác từ các tầng nước ngầm thông qua giếng khoan hoặc giếng đào.
- Hệ thống cấp nước sử dụng nước mưa: Nước mưa được thu gom từ mái nhà và máng xối, sau đó được xử lý để sử dụng cho sinh hoạt.
4.2. Theo phương pháp xử lý nước
Theo từng cách xử lý nước, hệ thống cấp nước có thể chia thành:
- Hệ thống cấp nước không qua xử lý: Nước được cung cấp trực tiếp từ nguồn mà không qua bất kỳ công đoạn xử lý nào.
- Hệ thống cấp nước qua xử lý đơn giản: Nguồn nước được xử lý sơ bộ để loại bỏ các tạp chất thô và cặn lơ lửng.
- Hệ thống cấp nước qua xử lý phức tạp: Nước trải qua nhiều giai đoạn xử lý để loại bỏ tạp chất, vi sinh vật và các chất gây hại khác, đảm bảo chất lượng nước đạt tiêu chuẩn sinh hoạt.
4.3. Theo phạm vi cung cấp
Hệ thống cấp nước sinh hoạt được phân loại thành nhiều hệ thống khác nhau để phù hợp với nhu cầu sử dụng của từng khu vực, như:
- Hệ thống cấp nước khu vực: Hệ thống cung cấp nước cho một khu vực rộng lớn, bao gồm nhiều tỉnh hoặc thành phố.
- Hệ thống cấp nước đô thị: Nước được cung cấp cho một thành phố hoặc thị trấn cụ thể.
- Hệ thống cấp nước nông thôn: Hệ thống cung cấp cho các khu vực nông thôn và vùng ngoại ô.
- Hệ thống cấp nước nhà máy, khu công nghiệp: Nước dành cho các nhà máy và khu công nghiệp.
- Hệ thống cấp nước nhà ở: Hệ thống cấp nước cho từng hộ gia đình riêng lẻ.
4.4. Theo phương pháp vận hành
Tùy vào các phương pháp vận hành của hệ thống cung cấp nước sinh hoạt, có thể chia thành ba loại hệ thống sau đây:
- Hệ thống cấp nước tự chảy: Nước được vận chuyển bằng lực hấp dẫn tự nhiên mà không cần đến máy bơm.
- Hệ thống cấp nước bơm: Nước được vận chuyển bằng máy bơm để tăng áp lực và lưu lượng nước.
- Hệ thống cấp nước kết hợp: Sử dụng cả lực hấp dẫn tự nhiên và máy bơm để đảm bảo hiệu quả cung cấp nước.
4.5. Theo áp lực nước
Áp lực nước trong từng hệ thống khác nhau, vì thế, các hệ thống cũng được phân loại ra để phù hợp với áp lực nước, giúp dễ dàng cung cấp nước sinh hoạt:
- Hệ thống cấp nước áp lực thấp: Áp lực nước trong hệ thống thấp, chỉ đủ để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt cơ bản như uống, nấu ăn và vệ sinh.
- Hệ thống cấp nước áp lực cao: Áp lực nước trong hệ thống cao, đủ để phục vụ cả nhu cầu sinh hoạt và các hoạt động công nghiệp, như trong các tòa nhà cao tầng và khu công nghiệp.
- Vật tư – trang thiết bị cho công trình hệ thống cấp nước sinh hoạt
Trong các công trình hệ thống cấp nước sinh hoạt, việc lựa chọn vật tư và trang thiết bị phù hợp là rất quan trọng để đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả và bền bỉ, bao gồm:
- Trạm bơm cấp 1:
- Máy bơm
- Rọ bơm
- Van công nghiệp: Van cổng, van 1 chiều, khớp nối chống rung, van giảm áp để kiểm soát dòng chảy và áp suất.
- Vật tư đo lường: Đồng hồ đo lưu lượng nước và đồng hồ đo áp suất.
- Trạm xử lý nước:
- Bộ phận lọc thô
- Bộ phận xử lý tinh khiết
- Bộ phận khử mùi
- Bể chứa:
- Hệ ống ra, vào
- Van xả cặn
- Ống thông hơi
- Trạm bơm cấp 2:
- Thiết bị tương tự như trạm bơm cấp 1: Máy bơm, van công nghiệp và các vật tư đo lường
- Đài nước:
- Ống dẫn vào – ra
- Van phao
- Đường ống tràn
- Van xả cặn
- Cột thu lôi
- Hệ thống ống dẫn phân phối:
- Đường ống dẫn
- Van công nghiệp: Van cổng, van bướm, van 1 chiều để điều chỉnh dòng chảy và áp suất
- Vật tư hạ tầng: Trụ cứu hỏa và van tưới cây
